Vieiros

Se falei de Francia é porque alí as propostas dun goberno son logo cumpridas polo seguinte sen que haxa ningunha discontinuidade. Aquí aínda non temos esa madurez e andamos sempre nas verzas intentando innovar e ser orixinais. Os anos pasan e aínda os emigrantes non votan na urna nin hai circunscrición electoral propia e tampouco unha mostra itinerante de calidade que amose a realidade daqueles que deixaron a súa terra. Existen boas iniciativas de carácter privado como a que recolle a traxedia dos nenos da guerra pero fallamos no conxunto e tamén na síntese. Non sei cal e o razoamento que sostén a insensatez de que non temos nin Museo nin Centro sobre a emigración galega. Hai anos cando en Francia era primeiro ministro Lionel Jospin propuxo a creación dun Centro da Memoria Histórica da Inmigración para agradecer a achega dos inmigrantes que se instalaron en Francia.

Aló por 1992 escribía sobre a necesidade patriótica dun museo da emigración galega tomando como modelo o norteamericano da illa de Ellis [New York]. Se queremos un exemplo máis próximo podemos viaxar ata París para coñecer a Cidade Nacional da Historia da Inmigración. O seu nome está indicando que o goberno francés outórgalle a máxima xerarquía en semellanza coas xa existentes cidades das ciencias e da música. As obras de mellora do antigo edificio de 10.000 metros cadrados do ano 1920 no que estaban as coleccións museísticas de África e Oceanía custaron 20 millóns de euros. Están deseñadas as liñas básicas para que o centro non sexa algo estático, só para mirar, senón aberto e dinámico. Por unha banda será un centro de conservación e salvagarda da memoria e polo outro un centro de produción e reflexión. Haberá unha exposición permanente (cronolóxica, desde a Revolución ata hoxe), exposicións temporais (a primeira sobre o proceso de colonización e descolonización e seguirá con outra sobre os estranxeiros na loita contra a ocupación nazi) e un espazo para as artes plásticas. Haberá un centro de documentación e conservación de arquivos e un departamento de eventos científicos. Quizáis un dos aspectos máis importantes para nós sexa o de que a Cidade Nacional parisina xogará o papel de cabeceira dunha rede que valorizará e apoiará aqueles proxectos que noutros lugares de Francia son testemuña da memoria da inmigración. Non se pretende a centralización na capital senón que desde alí vaian recursos para outras cidades como por exemplo para Lyon que está construíndo o seu Museo da Inmigración a medias entre o concello e a rexión de Ródano-Alpes.

En Galicia aínda non hai nada encamiñado para que a emigración teña na Cidade da Emigración Galega o seu lugar físico e sentimental de referencia. O noso país vive nos nosos descendentes e debemos ser quen de posibilitarlle a visita a un edificio no que atopen dixitalizadas as fichas coa saída dos seus avós e tamén as imaxes que recollan as ricas e variadas experiencias migratorias en Arxentina, Brasil, Cuba, Uruguai ou Venezuela. Axiña entraremos en campaña electoral. Son da opinión de que hai que dialogar, propoñer e presionar para que os partidos políticos introduzan no seu programa a creación dun centro ou museo da Emigración. As obras no compostelán monte Gaiás serán en parte rendibles se apostamos con convicción pola instalación dun Espazo Emigrante. Teño a absoluta certeza de que aquel goberno que leve adiante o proxecto recibirá o recoñecemento dos milleiros de herdeiros que temos espallados polo mundo. A diáspora deixará de estar na orfandade. Haberá na capital galega unha referencia identitaria na que a Xunta de Galicia terá aceso o lume do espírito que non esquece a nobre loita dos devanceiros.